पाकिस्तानमध्ये सध्याच्या घडामोडी पाहता, असं वाटतं की तिथे लष्कराचा प्रभाव दिवसेंदिवस वाढत चालला आहे. देशात पंतप्रधान आणि सरकार जरी असलं तरी, तिथले सगळे महत्त्वाचे निर्णय लष्करच घेत आहे का? असा प्रश्न निर्माण झाला आहे.
नवीन ‘आर्मी रॉकेट फोर्स’ची घोषणा
पाकिस्तानने भारताला प्रत्युत्तर देण्यासाठी लष्करी ताकद वाढवण्याच्या दृष्टीने एक महत्त्वाचे पाऊल उचलले आहे. पंतप्रधान शाहबाज शरीफ यांनी 13 ऑगस्ट 2025 रोजी ‘आर्मी रॉकेट फोर्स’ स्थापन करण्याची घोषणा केली. हे दल खास करून मिसाईल्सची जबाबदारी सांभाळेल. शरीफ यांनी म्हटले की, ही घोषणा मे महिन्या झालेल्या गेल्या दशकभरातील भारतासोबतच्या सर्वात वाईट संघर्षानंतर करण्यात आली आहे.
ही नवीन फोर्स पाकिस्तानच्या लष्करी क्षमतेसाठी एक मैलाचा दगड ठरेल. एका वरिष्ठ सुरक्षा अधिकाऱ्याच्या मते, या दलाची स्वतःची वेगळी कमांड असेल. ही घोषणा जम्मू आणि काश्मीरमधील पहलगाम येथे झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यानंतर करण्यात आली. हा हल्ला पाकिस्तान-आधारित ‘लश्कर-ए-तोयबा’ च्या ‘द रेसिस्टन्स फ्रंट’ या प्रॉक्सी गटाने केला होता.
पंतप्रधानांची युद्धखोर भाषा
स्वातंत्र्य दिनानिमित्त ‘मार्का-ए-हक’ (Marka-i-Haq) सोहळ्याला संबोधित करताना पाकिस्तानचे पंतप्रधान शाहबाज शरीफ यांनी सर्व राजकीय पक्ष आणि नागरी समाजाला ‘चार्टर ऑफ पाकिस्तान स्टॅबिलिटी’ चा भाग बनण्याचे आवाहन केले. यावेळी केलेल्या भाषणात त्यांनी भारतासोबतच्या एका ‘संघर्षात’ पाकिस्तानने विजय मिळवल्याचा दावा केला आहे. आणि भारतातील येणाऱ्या पिढ्या हा पराभव कायम लक्षात ठेवतील असं म्हटलं आहे. एका देशाच्या पंतप्रधानांकडून अशी भाषा वापरली जाणं योग्य नाही, असं अनेक तज्ज्ञांचं म्हणणं आहे.
तसेच, या भाषणादरम्यान शरीफ यांनी लष्करप्रमुख फील्ड मार्शल असीम मुनीर यांचेही कौतुक केले. काही विश्लेषकांच्या मते, शरीफ आणि त्यांचे मंत्रिमंडळ फक्त कठपुतळ्यांसारखे आहेत आणि खरे निर्णय लष्करप्रमुखच घेत आहेत. तसेच, त्यांनी चीन, सौदी अरेबिया, तुर्की, अझरबैजान, यूएई आणि इराण यांसारख्या “मैत्रीपूर्ण” देशांचे आभार मानले, ज्यांनी भारतासोबतच्या संघर्षात पाकिस्तानच्या भूमिकेला उघडपणे पाठिंबा दिला.
विशेष म्हणजे, त्यांनी अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांचेही आभार मानले. ट्रम्प यांच्यामुळेच युद्ध थांबवण्याचे प्रयत्न झाले, असं त्यांचं म्हणणं होतं. यातून पाकिस्तान आपल्या बाजूने जास्तीत जास्त देशांना आणण्याचा प्रयत्न करत असल्याचं दिसून येत आहे.
हेही वाचा : सिंधूचं पाणी रोखल्याने पाकिस्तानमधली पिकं वाळायला सुरुवात
अझरबैजानसोबत वाढते लष्करी संबंध
पाकिस्तान आणि अझरबैजान यांच्यातील लष्करी संबंध सध्या वाढत आहेत. दोन्ही देशांमधील वाढते संबंध हे त्यांच्या समान धर्मामुळे आहेत. अझरबैजानचे उप-संरक्षण मंत्री आणि लष्करप्रमुख, कर्नल जनरल करीम वलियेव्ह यांनी पाकिस्तानचे लष्करप्रमुख असीम मुनीर यांना प्रतिष्ठित ‘पॅट्रियॉटिक वॉर मेडल’ देऊन सन्मानित केले. हे पदक त्यांना दोन्ही देशांमधील लष्करी सहकार्यात दिलेल्या योगदानासाठी देण्यात आलं.
या भेटीदरम्यान, मुनीर आणि अझरबैजानच्या अधिकाऱ्यांनी दहशतवादविरोधी लढाई आणि प्रादेशिक सुरक्षेवरही चर्चा केली. या संबंधांना आणखी बळकटी देण्यासाठी अझरबैजानने पाकिस्तानकडून $1.6 अब्ज डॉलर्सचा एक मोठा करार केला आहे. या करारानुसार ते पाकिस्तान-चीनने तयार केलेले JF-17 ब्लॉक फायटर (JF-17 Block III) जेट्स विकत घेणार आहेत.
पाकिस्तानी माध्यमांची भारतविरोधी भूमिका
पाकिस्तानमधील काही प्रसिद्ध वृत्तपत्रे आणि माध्यमांनीही भारताविरोधात जोरदार टीका सुरू केली आहे. ‘डॉन’ (Dawn) नावाच्या इंग्रजी वृत्तपत्राने लिखाणातून भारतावर अनेक आरोप केले आहेत. सिंधू नदीचं पाणी अडवून भारत पाकिस्तानला वेगळं पाडण्याचा प्रयत्न करत असल्याचा त्यांचा आरोप आहे. याशिवाय, पाकिस्तान एक जबाबदार देश नाही आणि तो आपल्या अण्वस्त्रांबाबत निष्काळजी असल्याचं दाखवण्याचा प्रयत्न भारत करत असल्याचंही ‘डॉन’ने म्हटलं आहे.
या सर्व घडामोडीमुळे पाकिस्तानमध्ये लष्करी अतिरेक वाढत असल्याचे स्पष्टपणे दिसत आहे. ‘ऑपरेशन सिंदूर’ मधून मिळालेला धडा विसरून पाकिस्तान पुन्हा एकदा युद्धखोरीच्या दिशेने वाटचाल करत आहे. ते सैनिकी ताकदीवर जास्त लक्ष केंद्रित करत आहेत.
ही सर्व परिस्थिती केवळ पाकिस्तानसाठीच नाही, तर संपूर्ण दक्षिण आशियातील शांततेसाठी धोकादायक आहे. पाकिस्तानने भूतकाळातील चुकांमधून शिकून युद्धखोरी वाढवण्याऐवजी शांततेच्या मार्गाचा अवलंब करावा, असंही काही विश्लेषकांनी म्हटलं आहे.
