युरोपमध्ये स्थायिक व्हायचंय? पोर्तुगालचा ‘गोल्डन व्हिसा’ सर्वोत्तम पर्याय!

युरोपमध्ये स्थायिक होण्याची इच्छा असलेल्या गुंतवणुकदारांसाठी पोर्तुगालचा ‘गोल्डन व्हिसा’ हा उत्तम पर्याय ठरत आहे. आकर्षक समुद्रकिनारे, ऐतिहासिक किल्ले आणि युरोपियन रेसिडेन्सी यामुळे पोर्तुगालकडे परदेशी नागरिकांचे लक्ष वेधले जात आहे.

जगभरातील गुंतवणुकदारांचा ओढा

हेन्ले अँड पार्टनर्सने नुकत्याच प्रसिद्ध केलेल्या ‘2025 ग्लोबल सिटीझनशिप रेसिडेन्स प्रोग्राम’ यादीत पोर्तुगाल तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. या संदर्भात लिस्बनमधील कार्यक्रम संचालक एमी सिल्वा यांनी सांगितले की, “गोल्डन व्हिसा योजना गुंतवणुकीच्या विविध स्तरांवर उपलब्ध आहे. त्यामुळे ही योजना अनेकांसाठी आकर्षक ठरतेय.”

गोल्डन व्हिसा म्हणजे काय?

गोल्डन व्हिसाद्वारे गुंतवणुकदारांना पोर्तुगालमध्ये तात्पुरते किंवा कायमस्वरूपी राहण्याची व काम करण्याची संधी मिळते. यासाठी गुंतवणुकीचे विविध पर्याय उपलब्ध आहेत. यात घर खरेदी, व्यवसाय सुरू करणे किंवा आर्थिक देणगी देणे यांचा समावेश आहे.

योजना कशी सुरू झाली?

2008 च्या जागतिक आर्थिक संकटानंतर परदेशी गुंतवणुकदारांना आकर्षित करण्यासाठी 2012 मध्ये पोर्तुगाल सरकारने अधिकृतरित्या ‘पोर्तुगाल गोल्डन रेसिडेन्स प्रोग्राम’ सुरू केला. गेल्या काही वर्षांत या योजनेला मोठ्या प्रमाणावर प्रतिसाद मिळत आहे.

पोर्तुगालचा गोल्डन व्हिसा कसा मिळवायचा?

गोल्डन व्हिसा मिळवण्यासाठी दोन प्रमुख मार्ग आहेत – भांडवल हस्तांतरण आणि व्यवसाय निर्मिती. ऑक्टोबर 2023 मध्ये सरकारने मालमत्तेतील गुंतवणूक हटवण्याचा निर्णय घेतला. जेणेकरून घरांच्या किमती नियंत्रित राहतील आणि विविध क्षेत्रांमध्ये गुंतवणूक वळवता येईल.

गुंतवणुकदारांसाठी उपलब्ध असलेले तीन मुख्य पर्याय

1.संशोधन संस्थांमध्ये 5,00,000 युरो (सुमारे 4.71 कोटी रुपये) गुंतवणूक

2.व्हेंचर कॅपिटल किंवा गुंतवणूक निधीमध्ये 5,00,000 युरो गुंतवणूक

3.कलात्मक निर्मिती किंवा सांस्कृतिक वारसा जतन करण्यासाठी 2,50,00 युरो (सुमारे 2.35 कोटी रुपये) गुंतवणूक

गोल्डन व्हिसासंदर्भात महत्त्वाची माहिती

•ही योजना फक्त युरोपियन युनियनबाहेरील देशांसाठी उपलब्ध आहे.

•अर्जदारांना पहिल्या दोन वर्षांत किमान 14 दिवस आणि पुढील तीन वर्षांत 21 दिवस पोर्तुगालमध्ये राहावे लागते.

•हा परवाना 2 वर्षांसाठी वैध असतो आणि त्यानंतर 3 वर्षांसाठी वाढवता येतो.

पोर्तुगालच्या गोल्डन व्हिसाचे फायदे? 

पोर्तुगालचा गोल्डन रेसिडेन्स परवाना मिळवणाऱ्या व्यक्तींना संपूर्ण युरोपियन शेंजेन क्षेत्रात व्हिसा-मुक्त प्रवास करण्याची परवानगी मिळते. त्यामुळे व्यावसायिक आणि कुटुंबांसाठी हा एक अतिशय आकर्षक पर्याय ठरतो.

याशिवाय, हा परवाना युरोपियन युनियन (EU) नसलेल्या नागरिकांना पोर्तुगालमध्ये राहण्याचा, काम करण्याचा आणि अभ्यास करण्याचा अधिकृत अधिकार देतो. अर्जदारांना पोर्तुगीज तसेच आंतरराष्ट्रीय शाळा व विद्यापीठांमध्ये प्रवेश घेण्याची संधी मिळते. थोडक्यात, पोर्तुगालचा गोल्डन व्हिसा व्यक्तींना चांगल्या सुरक्षिततेसह उच्च दर्जाचे जीवन जगण्याची संधी देतो.

पाच वर्षांत नागरिकत्वाचा मार्ग खुला!

हेन्ले अँड पार्टनर्सच्या लिस्बन कार्यालयाच्या प्रमुख एमी सिल्वा यांनी सांगितले की, “गोल्डन व्हिसाचा सर्वात मोठा लाभ म्हणजे पाच वर्षांच्या अधिवासानंतर अर्जदारांना पोर्तुगीज नागरिकत्वासाठी अर्ज करण्याची संधी मिळते. सिल्वा यांच्या मते, “युरोपमध्ये दीर्घकालीन प्रवेश मिळवू इच्छिणाऱ्या गुंतवणुकदारांसाठी हा एक महत्त्वाचा फायदा आहे. कारण इतर निवास योजनांमध्ये असा पर्याय उपलब्ध नाही.”

पोर्तुगालच्या अर्थव्यवस्थेला मोठा फायदा

2012 मध्ये ही योजना सुरू झाल्यापासून या योजनेमुळे पोर्तुगालने तब्बल 7.2 अब्ज डॉलर्स (सुमारे 7 अब्ज युरो) इतकी भांडवल गुंतवणूक जमा केली आहे. एमएफजी कन्सल्टंट्सचे संस्थापक जोआओ पेड्रो कुन्हा यांनी नमूद केले की, “यातील बहुतांश गुंतवणूक रिअल इस्टेट क्षेत्रातून आली आहे. मात्र, नवीन धोरणांमुळे आता निधी-आधारित आणि व्यवसाय गुंतवणुकीकडे अधिक भर दिला जात आहे. यामुळे देशाच्या धोरणात्मक आर्थिक क्षेत्रांना चालना मिळत आहे.”

पोर्तुगालचा गोल्डन व्हिसा इतका आकर्षक का आहे?

पोर्तुगालची गोल्डन रेसिडेन्सी योजना जगभरातील गुंतवणूकदारांसाठी आकर्षणाचा केंद्रबिंदू ठरत आहे. विशेषतः अमेरिका, चीन, ब्राझील, युनायटेड किंगडम आणि भारतातील नागरिकांमध्ये हे लोकप्रिय आहे.

गेट गोल्डन व्हिसाचे व्यवस्थापकीय भागीदार मुरात कोस्कुन यांच्या मते, 2023 मध्ये एकूण 4,455 अर्जदारांनी या व्हिसासाठी अर्ज केला. यापैकी 2,901 जणांनी कुटुंबासह अर्ज केला. तर 1,554 जणांनी वैयक्तिकरित्या अर्ज दाखल केला. सप्टेंबर 2023 पर्यंतच्या आकडेवारीनुसार, अमेरिकेतून 567, चीनमधून 306, युनायटेड किंगडममधून 234, ब्राझीलमधून 219 आणि भारतातून 199 अर्ज आले आहेत.

गोल्डन व्हिसाची वाढती मागणी लक्षात घेता, पोर्तुगाल सरकारने फेब्रुवारीमध्ये डिजिटल अर्ज प्रणाली सुरू केली. ही प्रक्रिया जलद करण्यासाठी एजन्सी फॉर इंटिग्रेशन, मायग्रेशन आणि असाइलम (AIMA) यांनी कागदपत्रे आधारित जुन्या प्रणालीला बदलण्याचा निर्णय घेतला आहे. अर्जदारांच्या तक्रारी आणि विलंबामुळे AIMA विरोधात न्यायालयीन खटले दाखल झाले होते, त्यामुळे सरकारने तातडीने सुधारणा केल्या.

पोर्तुगालच्या राष्ट्रीय सांख्यिकी संस्थेच्या अहवालानुसार, या योजनेमुळे परदेशी रहिवाशांची संख्या 40 टक्क्यांनी वाढली आहे. त्यामुळे देशाच्या आर्थिक आणि सामाजिक रचनेतही मोठा बदल होत आहे.

पोर्तुगाल गोल्डन व्हिसाला इतकी मागणी का?

जागतिक शांतता निर्देशांकानुसार, पोर्तुगाल हा सातवा क्रमांकावरील सर्वात शांत देश आहे. पोर्तुगाल युरोपमधील सर्वात जुन्या देशांपैकी एक असल्याने इथं इतिहास, संस्कृती आणि वारसा यांचे चांगले मिश्रण पाहायला मिळते. इतर युरोपियन देशांच्या तुलनेत या देशात राहण्याचा खर्च कमी आहे. त्यामुळे गुंतवणूकदार आणि निवृत्त लोकांसाठी हा देश अधिक आकर्षक ठरतो. पोर्तुगाल मधील हवामान उबदार असून, पोर्तुगीज खाद्यसंस्कृतीही चविष्ट आणि समृद्ध आहे. स्थानिक नागरिक इंग्रजी मोठ्या प्रमाणावर बोलतात. त्यामुळे इतर देशांतील नागरिकांना येथे स्थायिक होणे सोपे जाते.

हेन्ले अँड पार्टनर्सच्या एमी सिल्वा यांच्या मते, “पोर्तुगाल हा जगातील सर्वात सुरक्षित आणि अनुकूल देशांपैकी एक आहे. त्यामुळेच गोल्डन व्हिसाला मोठ्या प्रमाणात मागणी आहे.”

पोर्तुगालच्या गोल्डन व्हिसाचे भविष्य काय?

स्पेनने 3 एप्रिल 2025 रोजी आपला ‘गोल्डन व्हिसा’ कार्यक्रम अधिकृतपणे बंद करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यामुळे पोर्तुगालच्या गोल्डन व्हिसाला अधिक मागणी येण्याची शक्यता व्यक्त होत आहे.

एमएफजी कन्सल्टंट्सचे जोआओ पेड्रो कुन्हा यांच्या मते, पोर्तुगालच्या गोल्डन व्हिसाचे भविष्यातील स्वरूप सरकारी धोरणे आणि आर्थिक प्राधान्यक्रमांवर अवलंबून राहील. यांनी स्पष्ट केले की, नवीन सरकार आर्थिक परिस्थितीनुसार या कार्यक्रमाच्या निकषांमध्ये बदल करू शकतात. सध्याचा भर हा निधी गुंतवणूक, नोकरी निर्मिती आणि उच्च-मूल्य असलेल्या गुंतवणूकदारांना आकर्षित करण्यावर आहे.

गृहनिर्माण क्षेत्रात होऊ शकतो महत्त्वाचा बदल

गृहबाजारातील वाढती मागणी लक्षात घेता, परवडणाऱ्या घरांच्या प्रकल्पांमध्ये परदेशी गुंतवणूक आकर्षित करण्यासाठी गोल्डन व्हिसाचा उपयोग करण्याचा विचार केला जात आहे.

कुन्हा यांच्या मते, परदेशी भांडवल आकर्षित करताना देशातील घरांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी कार्यक्रमात सुधारणा केल्या जाऊ शकतात. मात्र, असे बदल सरकारच्या धोरणात्मक उद्दिष्टांवर आणि निर्णयांवर अवलंबून असतील.

गेट गोल्डन व्हिसाचे मुरात कोस्कुन यांचा विश्वास आहे की, या कार्यक्रमाची लोकप्रियता कायम राहील. ते म्हणाले, “आम्ही अपेक्षा करतो की पोर्तुगालचा गोल्डन व्हिसा येत्या काही वर्षांतही गुंतवणुकदारांसाठी महत्त्वाचा आणि आकर्षक राहील.”

स्पेनच्या निर्णयानंतर पोर्तुगाल गुंतवणुकदारांसाठी आणखी एक प्रमुख निवड बनू शकतो, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.