स्वप्नांचं Calculation..

स्वप्न 

प्रत्येक जण काहीना काहीतरी स्वप्न बघत असतो. आवाक्यात असो किंवा नसो, पण ते प्रत्यक्षात उतरवण्यासाठी कळत नकळतपणे धडपड देखील चालूच असते. अर्थात स्वप्न सर्व प्रकारची असू शकतात. विद्यार्थी दशेत बहुदा शैक्षणिक स्वप्न असतातच, कुणाला चांगले मार्क्स मिळवायचे असतात तर कोणाला परदेशात जाऊन पुढील शिक्षण घेण्याची इच्छा असते. काहींना चांगली नोकरी मिळावी हे तर काहींना स्वतःचा बिझनेस करायचं स्वप्न असतं. स्वतःच मालकीचं घर असावं या स्वप्नासाठी तर जीवाचा आटापिटा केलाच जातो. आणि एक-एक स्वप्न पूर्ण व्हायला लागलं की पुढचं स्वप्न तयार असतंच. काल-परवा पर्यंत नोकरीच स्वप्न बघणारे आपण, नोकरी लागल्यावर 2–4 वर्षातच लवकर रिटायरमेंट घ्यायचं स्वप्न पण बघायला सुरुवात करतो. घर झाल्या झाल्या काही वर्षातच मोठ्या घराची स्वप्न पडायला लागतातच, नाही का ?

पण स्वप्न पूर्ण झाली नाहीत तर ?

सोशल मीडियाने सगळ्यांनाच मोठी स्वप्न दाखवायला सुरुवात केली आहे. अर्थातच ही चांगली गोष्ट आहे. पण त्याच्याच जोडीला जर स्वप्न पूर्ण झाली नाहीत तर, त्यामुळे येणाऱ्या नैराश्याला सामोरं जायची वेळ येतेच. आवाक्या बाहेरची स्वप्न बघावी हे ठासून सांगितलं जातं आणि त्याला Positive Thinking किंवा सकारात्मकता असं गोंडस नाव सुद्धा दिलेलं आहे. पण जर ते पूर्ण झालं नाही तर येणाऱ्या नैराश्याला सामोरं कसं जायचं ? हे मात्र शिकवलं जात नाही. “अंथरूण पाहून पाय पसरावेत” हे जुन्या पिढीच ब्रीदवाक्य कधीच कालबाह्य झालं आहे. आता “अंथरूण मोठं कसं घ्यायचं ?” याचा विचार करायला शिकवलं जात.

याचा सुवर्णमध्य कसा साधायचा ?

स्वप्नांच्या मागे धावायला सांगणाऱ्या विचारसरणीच्या आजच्या काळात जर आपण विरुद्ध दिशेने धावायला सुरुवात केली किंवा जुन्या विचारसरणीला पकडून बसलो, तर फक्त निराशाच पदरी पडणार हे नक्की. मग अशा वेळी नकारात्मकता लांब ठेवून स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी सुवर्ण मध्य कसा साधता येईल ?

याचं उत्तर एकच आहे – 

“योग्य आर्थिक नियोजन”

माझ्याकडे गुंतवणुकीच्या सल्ल्यासाठी येणाऱ्या बहुतांश लोकांपैकी, फार कमी लोकं अशी असतात जी आवाक्याबाहेर असणाऱ्या स्वप्नांच्या मागे धावायचा विचार करतात. बहुतेक लोकं अशाच गोष्टींचा विचार करताना दिसतात, जे थोड्याफार मेहेनतीने त्यांना शक्य आहे. पण तरीसुद्धा ते मिळवणे त्यांना कठीण वाटत असतं. प्रामुख्याने त्यांच्याशी चर्चा केल्यावर दोन महत्त्वाचे मुद्दे लक्षात येतात..

टार्गेट किती आहे

पहिला मुद्दा – बरेचदा माहितीच नसतं की टार्गेट किती आहे आणि तिथे कसं पोचू शकतो.  उदाहरण – मोठं घर घ्यायचं आहे पण कधी / कुठे / किती किंमत आहे ? ह्या प्रश्नांची उत्तरं तयार नाहीत.

मोठ्या टार्गेटकरता चुकीचे निर्णय

दुसरा मुद्दा – खूप कमी वेळात मोठ्या टार्गेट पूर्ण करायचा प्रयत्न असतो, ज्यामुळे चुकीचे निर्णय घेतले जातात. उदाहरण – मला सहा महिन्यात गाडी घ्यायची आहे.. 25 लाखाची. सेविंग्ज काही नाहीत, त्यामुळे लोन काढून गाडी घ्यायचा विचार आहे.

योग्य आर्थिक नियोजन कसं करायचं ?

आजकाल बहुतांश नोकरदार वर्ग दर वर्षी कामाच्या ठिकाणी स्वतःचे KRA आणि Goals ठरवतो आणि वर्षाच्या शेवटी त्यानुसार त्यांची पगारवाढ आणि बोनस ठरवला जातो. हीच संकल्पना फक्त कामाच्या ठिकाणी नाही, तर प्रत्येक कुटुंबाने स्वतःची स्वप्ने पूर्ण करण्यासाठी वापरायची आहे. अर्थात ही सगळी स्वप्ने एका वर्षात पूर्ण होतीलच असं नाही. पण काही नाही तरी, स्वतःची स्वप्नांची यादी फक्त डोक्यात ठेवण्यापेक्षा एका कागदावर लिहून नक्कीच ठेवू शकतो. अर्थातच प्रत्येक स्वप्नांच्या समोर कोणत्या वर्षी ते पूर्ण होणं अपेक्षित किंवा गरजेचं आहे त्याची नोंद देखील सहज शक्य आहे. उदाहरण घ्यायचं झालं तर ‘पुढच्या 3 वर्षात मला मोठं घर घ्यायचं आहे – घराची किंमत साधारण 1 करोड रुपये.‘  किंवा ‘मुलांच्या उच्च शिक्षणासाठी दहा वर्षांनी 75 लाख तयार ठेवायचे आहेत‘

नियोजनाच्या पायऱ्या

ही स्वप्न डोक्यातून कागदावर उतरली की आपसूकच त्या दृष्टीने गुंतवणुकीला सुरुवात होते. स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी हातात असणारा वेळ आणि लागणारी रक्कम या दोन्ही गोष्टींची सांगड घालून केलेली गुंतवणूक, अगदी सहजपणे तुमच्या स्वप्नांना पूर्णत्वास नेऊ शकते. 3 ते 5 वर्षांच्यापेक्षा जास्त कालावधी असणाऱ्या स्वप्नांचा विचार करताना वाढत्या महागाईचा देखील आपसूकच विचार केला जातो आणि त्याप्रमाणे गुंतवणूक चालू होते. आणि बऱ्याचदा असंच दिसतं की, अशा योग्य आर्थिक नियोजनामुळे, कोणताही आतिरिक्त मानसिक दबाव न घेता, तुम्ही तुमचं स्वप्न ठरवलेल्या वेळेच्या आधीच पूर्ण करता.

आजपर्यंत जर अशी सुरुवात केली नसेल तर अजून वेळ दवडू नका आणि तुमच्या स्वप्नांचं calculation लगेच करायला घ्या…