“तुम्हाला खूप कमी रेट ऑफ इंटरेस्ट मध्ये आम्ही पर्सनल लोन ऑफर करतोय, एकदम मिनीमम डॉक्यूमेंट्स मध्ये लगेच मिळेल…” काहीशा अशा प्रकारचे दिवसाला कमीत कमी 5-6 कॉल्स तुम्हाला नक्कीच येत असतील. आणि अशा ऑफरना बळी पडणाऱ्यांची संख्या ही काही कमी नाही.
सध्या सोशल मीडिया वर “कल किसने देखा हैं, जो मजे करने हैं आज पूरे करलो” असे संदेश देणारे वादळ उठले आहेच. पण या मौजमजेसाठी पैसे कुठून येणार किवा ते कसे कमवायचं याबाबतीत सोशलमीडियावर कमी जान उपलब्ध आहे. पण सोशल मीडियावर येणाऱ्या या वेगवेगळ्या खर्चिक ट्रेडला भुलणाऱ्या लोकांमुळे अनेक छोट्या-मोठ्या बँकांचा आणि इतर वित्तीय संस्थाचा चांगलाच फायदा होतो.
घरासाठी आणि गाडीसाठी कर्ज उपलब्ध करून देण्यासंदर्भात बँकेतून क्वचितच फोन येतात. मात्र वैयक्तिक कर्ज आमि क्रेडिट कार्डाचा खप व्हावा यासाठी बँकेकडून दर दिवसाला 5-6 फोन येतातच येतात. कारणयामध्ये बँकांचा मोठा फायदा होत असतो.
क्रेडिट कार्ड म्हणजे एक सोशल स्टेटस सिम्बॉल असा मध्ये ट्रेंड होता. या ट्रेंडमध्ये सामिल होताना आपण कधी जाळ्यात अडकतो हे आपल्याला समजतच नाही.
वैयक्तिक कर्ज आणि क्रेडिट कार्ड कशाप्रकारे आपल्याला जाळ्यात अडकवतात ते आता आपण पाहू.
सगळ्यात जास्त व्याज दर क्रेडिट कार्ड आणि पर्सनल लोन या कॅटेगरी मध्ये जी लोन दिली जातात त्यांचा व्याजदर हा सगळ्यात जास्त असतो. साधारणतः 12 टक्के ते 16 टक्के अशा मोठ्या व्याजदरावरच अशी लोन दिली जातात. त्यामुळे आर्थिक भूर्दड बसतो.
उच्च कर्ज-ते-उत्पन्न गुणोत्तर हल्ली लोन घेताना नेहमी तुमचा क्रेडिट स्कोअर तपासला जार्ता, पर्सनल लोन आणि क्रेडिट कार्ड लॉनमु‌ळे तुमचे कर्ज-ते-उत्पन्न प्रमाण वाढते, जे भविष्यात इतर कर्ज किंवा गहाण ठेवण्यासाठी पात्र होण्याच्या तुमच्या क्षमतेवर नकारात्मक परिणाम करू शकते.
क्रेडिट स्कोअरवर प्रभाव पर्सनल लोन आणि क्रेडिट कार्ड वरच्या लोन वरचा एखादा जरी हफ्ता तुमच्याकडून चुकला तरी त्याचा तुमच्या क्रेडिट स्कोअरला धक्का लागून हानी पोहचू शकते. ज्यामुळे अनुकूल दरांवर पैसे उधार घेण्याच्या तुमच्या क्षमतेवर परिणाम होतो.
कमी परतफेड कालावधी पर्सनल लोन आणि क्रेडिट कार्ड वरच्या लोनचा परतफेडीचा कालावधी सहसा कमी असतो आणि जोडीला मोठा व्याजदर असल्यामुळे अशा लोनचा EMI खूप जास्त असतो. यामुळे तुमच्या बजेटवर ही ताण येऊ शकतो.
शुल्क आणि दंड क्रेडिट कार्ड आणि पर्सनल लोन या दोन्हीमध्ये वार्षिक चार्जेस, उशीरा पेमेंट केल्याचे चार्जेस आणि प्रीपेमेंट चार्जेस यांसारखे वेगवेगळे चार्जेस असतात, ज्यामुळे कर्जाची एकूण किंमत वाढू शकते.
कर्ज वाढण्याचा धोका – क्रेडिट कार्ड आणि पर्सनल लोन यामध्ये तुम्ही हाताळू शकता त्यापेक्षा जास्त कर्ज घेतले जाण्याची शक्यता असते, विशेषतः किमान पेमेंटच्या प्रलोभनाने. यामुळे दीर्घकालीन आर्थिक ताण येऊ शकतो.
घर किंवा गाडी या सारख्या गोष्टी तारण म्हणून द्याव्या लागू शकतात (काही केस मध्ये) काही वेळा पर्सनल लोन घेताना घर किंवा गाडी यासारख्या गोष्टी तारण म्हणून ठेवाव्या लागू शकतात. ज्यामुळे तुम्ही कर्ज किंवा काही हफ्ते चुकवल्यास तुमची मालमत्ता धोक्यात येते.
मर्यादित कर्जाची रक्कम (क्रेडिट कार्ड) क्रेडिट कार्ड सामान्यतः वैयक्तिक कर्जाच्या तुलनेत कमी क्रेडिट लिमिट देतात, जे मोठ्या खचर्चासाठी किंवा मोठ्या आर्थिक गरजांसाठी पुरेसे नसू शकतात.
आता हे सगळे मुद्दे वाचल्यावर प्रश्न पडेल की अशी लोन कधी घ्यायची ?
आर्थिक दृष्टीने विचार केला तर अशा प्रकारची लोन तुमच्या आर्थिक समिकरणाला अतिशय धोकादायक आहेत. याचं मुख्य कारण म्हणजे त्यावर असणार मोठा व्याजदर, जो तुमच्या गुंतवणुकीवर मिळणाऱ्या व्याजदरापेक्षा जास्त असतो. त्यामुळे जेवढं शक्य असेल तेवढं, अशा कर्जापासून लांब राहिलेलच चांगलं. ज्या कारणासाठी अशी कर्ज तुम्हाला घ्यायला लागू शकतात त्यासाठी योग्य आर्थिक नियोजन करणं उत्तम. यातच तुमचा सगळ्यात जास्त फायदा आहे…
